GÜNDEM

Uzayda başıboş dehşet: Kontrolden çıkan kara delik ilk kez doğrulandı

Gök bilimciler, ilk kez kontrolden çıkmış süper kütleli bir kara deliğin varlığını kesin olarak doğruladı. Güneş’ten 10 milyon kat daha büyük olan dev kara delik, saniyede yaklaşık 954 kilometre hızla uzayda ilerliyor.

Gök bilimciler, evrende şimdiye kadar gözlemlenen en sıra dışı olaylardan birine tanıklık etti. James Webb Uzay Teleskobu verileriyle yapılan gözlemler, kontrolden çıkmış bir süper kütleli kara deliğin uzayda başıboş şekilde hareket ettiğini ortaya koydu.

James Webb ile tespit edildi

Space’in haberine göre, “uzayı dağıtarak ilerleyen” bu kara delik James Webb Uzay Teleskobu yardımıyla tespit edildi. Güneş’ten yaklaşık 10 milyon kat daha büyük olan kara delik, saniyede 954 kilometre, yani ses hızının yaklaşık 3 bin katı bir hızla yol alıyor.

Bu hız, onu yalnızca kontrolden çıkmış ilk süper kütleli kara delik yapmakla kalmıyor, aynı zamanda evrende bugüne kadar tespit edilen en hızlı cisimlerden biri haline getiriyor.

‘Kozmik Baykuş’un içinden geçti

Araştırmacılara göre kara delik, “Kozmik Baykuş” olarak adlandırılan bir çift galaksinin içinden adeta savrularak geçiyor. Hareketi sırasında arkasında yaklaşık 200 bin ışık yılı uzunluğunda dev bir iz bırakıyor.

“Akıl almaz bir şey”

Keşif ekibinin lideri olan ABD’deki Yale Üniversitesi’nden Pieter van Dokkum, bulgunun önemini şu sözlerle anlattı: “Bu akıl almaz bir şey. Böyle devasa bir kara deliği yerinden çıkarmak için gereken kuvvetler muazzam. Ancak yine de böyle kontrolden çıkışların olacağı teorik olarak öngörülüyordu.”

RBH-1 ve gizemli geçmişi

“RBH-1” adı verilen kara delik ilk olarak 2023 yılında dikkat çekmişti. Yaklaşık 7,5 milyar ışık yılı uzaklıkta bulunan bu dev nesne, arkasında bıraktığı uzun iz sayesinde fark edilmişti.

ScienceAlert’in aktardığına göre bilim insanları, kara deliğin nasıl bu kadar yüksek hızla savrulduğunu araştırıyor.

En güçlü ihtimal: Kara delik birleşmesi

Araştırmacılara göre en güçlü senaryo, iki süper kütleli kara deliğin birleşmesi sonrası oluşan geri tepme etkisi. Bu tür birleşmelerde ortaya çıkan muazzam enerji, yeni oluşan kara deliği galaksisinden koparıp uzaya fırlatabilecek kadar güçlü olabiliyor.

Bilim insanları, bu keşfin kara deliklerin evrimi ve galaksilerin dinamikleri hakkında önemli yeni bilgiler sunabileceğini belirtiyor.