Liv Sağlıklı Yaşam Merkezi'nden Psikolog Ozan Yazıcı, Otizm Spektrum Bozukluğunun (OSB) hafiften şiddetliye farklı düzeylerde görülebilen, sosyal etkileşim, sınırlı ilgi, tekrarlayan davranışlar ve iletişim kanallarında kendini gösteren nöro-gelişimsel bir bozukluk olduğunu belirtti. Yazıcı, ayrıca problem çözme ve bilişsel esneklik konularında da sorun oluşturabileceğini ifade etti.
Otizm belirtilerine dikkat
Psikolog Ozan Yazıcı, otizmde kalıplaşmış ve tekrarlayan davranışlar, sosyal becerilerde düşüklük, seçici etkileşim ve iletişim, değişime karşı yüksek direnç, dürtüsel davranışlar, favori nesnelere aşırı bağlılık, göz temasından kaçınma, uyaranlara duyarlılık ve takıntı gibi semptomların görülebileceğini söyledi.
Erken yaşta göz teması ve tepki önemli
Özellikle 0-1,5 yaş aralığında göz teması kurma ve ismine tepki verme gibi becerilerin gözlemlenmesinin önemli olduğunu vurgulayan Yazıcı, bu becerilerde zorluk varsa uzman desteği alınmasını önerdi.
Ekran maruziyeti ve olumsuz etkiler
Son araştırmalara göre, otizm ve ekran süresi arasında güçlü bir ilişki olabileceği belirtiliyor. Yazıcı, ekran maruziyetinin dikkat, dil gelişimi, hayal gücü ve sosyal ilişkileri olumsuz etkileyebileceğini ve otizm tanısı almış çocuklarda semptomları şiddetlendirebileceğini söyledi. 0-3,5 yaş arası dil gelişimi için bu dönemin kritik olduğunu da ekledi.
Birincil bakım verenlerin rolü
Yazıcı, bu senaryoda birincil bakım verenlerin çocukların gelişim dönemlerini takip etmesi gerektiğini ifade etti. Göz teması, emekleme, ismine tepki verme, kelimeler çıkarma, oyun kurma, akranlarla etkileşim gibi gelişim göstergelerinin gözlemlenmesi önerildi.
Ekran süresi sınırları ve destek yöntemleri
Ekran süresi konusunda sınır koymanın önemli olduğunu belirten Yazıcı, oyun kurmaya teşvik etme, açık alanda vakit geçirme, hikâye okuma, sportif etkinliklere yönlendirme ve akran iletişimi gibi yolların izlenebileceğini söyledi. Süreci yönetmede zorluk yaşanırsa uzman desteği almanın normal ve gerekli olduğunu vurguladı.
