Özel Ümit Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Dr. Mehmet Uluğ, gıda zehirlenmesinin; bakteri, virüs veya parazitlerin toksinleri ya da sporlarıyla kontamine olmuş yiyeceklerin tüketilmesiyle ortaya çıktığını söyledi. Hijyenik olmayan suların da benzer risk taşıdığını belirten Uluğ, norovirüs ve rotavirüs, bakterilerden ise Salmonella ve E. coli’nin sık görüldüğünü ifade etti.
Mikropların yiyeceklere üç yolla bulaştığını belirtti:
-
El hijyeni eksikliği,
-
Yetersiz yıkama/pışirme,
-
Çapraz bulaşma (aynı bıçak veya kesme tahtasının farklı gıdalarda kullanılması).
Belirtiler ve ne zaman hastaneye başvurulmalı?
Gıda zehirlenmesinin yaygın belirtileri; mide bulantısı, kusma, karın ağrısı, sulu–kanlı ishal ve ateş olarak sıralandı. Bazı mikroplarda belirtilerin hemen değil saatler, hatta günler sonra ortaya çıkabileceğini belirten Uluğ, ağır vakalarda bulanık görme, baş dönmesi ve ciddi nörolojik etkiler olabileceğini söyledi.
Çoğu vakanın 1–2 gün içinde kendiliğinden düzeldiğini ancak 5 yaş altı çocuklar, yaşlılar ve bağışıklığı zayıf kişilerde sıvı kaybının hayati tehlike yaratabileceğini vurguladı.
Şu durumlarda mutlaka hastaneye başvurulmalı:
-
24 saat içinde 5’ten fazla ishal,
-
Dışkıda kan,
-
Bir günden uzun süren yüksek ateş,
-
Aşırı halsizlik, ağız kuruluğu, koyu renkli idrar gibi dehidratasyon bulguları.
Tedavi ve korunma yöntemleri
Dr. Uluğ, tedavide temel yaklaşımın bol sıvı alımı olduğunu, gerekirse damar içi sıvı tedavisi uygulandığını belirtti. Antibiyotiğin gereksiz kullanımına dikkat çekerek, yalnızca ateşin devam ettiği ve dışkıda kan görüldüğü durumlarda doktor önerisiyle kullanılabileceğini ifade etti.
Korunmak için şu önerilerde bulundu:
-
Tuvalet, çöp, hayvan teması sonrası eller mutlaka yıkanmalı.
-
Pastörize edilmemiş süt ve ürünleri tüketilmemeli.
-
Meyve–sebzeler iyi yıkanmalı.
-
Buzdolabı 4,4°C altı, dondurucu –18°C altı olmalı.
-
Et, deniz ürünleri ve yumurta tam pişmiş olmalı.
-
Çiğ gıdaya dokunulduğunda eller, bıçaklar ve kesme tahtaları hemen yıkanmalı.